آشنایی با جوش منقطع
جوش منقطع یکی از متداول ترین تکنیک های جوشکاری در صنعت است که به جوش کوک یا جوش بخیه نیز شناخته می شود. این نوع جوش به دلیل اینکه مقطعی است و به جای استفاده از الکترود به صورت پیوسته، از خال جوش استفاده می شود به این نام شناخته شده؛ این بدان معنی است که بین خاتمه یک جوش و شروع جوش دیگر فاصله وجود دارد. این بخش ها جوش نامیده شده که به وسیله علامت «-» نشان داده و گام جوش به عنوان مرکز به مرکز قطعه بعدی اندازه گیری می شود.
آنچه در ادامه می خوانید:
انواع جوشکاری منقطع
جوشکاری منقطع زنجیره ای
جوشکاری منقطع شطرنجی
موارد ممنوع جوشکاری منقطع
کاربرد جوشکاری منقطع
مزایای جوش منقطع
معایب جوش منقطع
مقایسه جوش منقطع و پیوسته
دستگاه جوشکاری مناسب برای جوشکاری منقطع
جمع بندی
جوش های منقطع شامل دو نوع می باشد:
♦ منقطع زنجیره ای
♦ جوش منقطع شطرنجی
در ادامه به توضیح در مورد انواع جوش منقطع می پردازیم.
جوش منقطع زنجیره ای:
یکی از انواع روش های جوش منقطع که در آن جوشکاری در دو طرف سطح با یک دیگر منطبق می شود. این روش جوشکاری از میزان مقاومت کمی برخوردار است. از این روش جوشکاری زمانی استفاده می شود که فشار روی یک قطعه کم باشد. به این تکنیک جوشکاری، جوش موازی نیز گفته می شود.
جوش منطقع شطرنجی:
در این روش جوشکاری کاملا برخلاف روش جوشکاری منقطع زنجیره ای است. از این جوش زمانی استفاده می شود که دو طرف قطعه نقاط کار روی یک دیگر منطبق نیستند. به گونه ای که مانند خانه های یک شطرنج قرار دارند. همچنین مقاومت و دوام جوش شطرنجی بسیار مناسب می باشد و برای کاهش وزن قطعات از آن استفاده می شود.
موارد ممنوع جوشکاری منقطع
جوش منقطع زمانی استفاده می شود که جوشکاری مداوم لازم نبوده و یا با جوشکاری مداوم امکان تاب برداشتن اتصال وجود داشته باشد. اگر ما مجبور به تولید جوش بدون درز باشیم، جوش منقطع گزینه مناسبی نخواهد بود. اگر ما مجبور به جوشکاری لوله ها باشیم که باید در برابر فشار گاز و مایع درون آن مقاوم باشند، جوش منقطع مناسب نیست. همچنین برای اتصال لوله مایعات که به دلیل عدم نشت مایعات لازم است مهر و موم شوند، جوش منقطع گزینه مناسبی نخواهد بود. این ها فقط چند نمونه از مواردی است که ما نمی توانیم از جوش منقطع استفاده کنیم. برخلاف موارد ذکر شده، برای اتصال یک تسمه به بخش های باریک بهتر است از جوش منقطع استفاده شود. برای اتصال مهار و تکیه گاه به پشت یک سطح مسطح و بزرگ جوش منقطع گزینه مناسبی می باشد. همچنین هر نوع اتصالی که به جوشکاری روی هم و پیوسته نیاز نداشته باشد یا به دلیل هزینه کمتر و کاهش شکستگی و کج شکلی، می توان از جوش منقطع استفاده کرد. به عنوان مثال برای اتصال صفحه کف به یک سازه راهرو می توان جوش منقطع را به کار گرفت.
کاربرد جوش منقطع چیست ؟
این روش جوش یک فرایند در عملیات جوشکاری است که از مزیت های زیادی برخوردار است و همین مزیت ها سبب گشته تا از آن در زمینه ها و صنایع مختلف استفاده شود.
از کاربردهای جوش منقطع می توان به موارد زیر اشاره کرد:
♦ متصل کردن تسمه به بخش های باریک
♦ متصل کردن مهره به یک سطح بزرگ و صاف
♦ متصل کردن صفحه کفی و تخت به یک سازه
♦ اتصال صفحات عمود به یکدیگر(جوش گوشه)
مزایای جوش منقطع چیست ؟
جوش منقطع مانند سایر تکنیک های جوش کاری مزایایی دارد که باعث شده از این روش در صنایع مختلف استفاده کنند. مهم ترین مزایای جوش منقطع به شرح زیر است:
♦ کاهش مقدار جوش مورد نیاز
♦ افزایش سرعت جوش
♦ کاهش هزینه
♦ کاهش وزن قطعه جوش
معایب جوش منقطع چیست ؟
علاوه بر مزایای ذکر شده در مورد تکنیک جوش منقطع، این روش معایبی هم دارد. به همین دلیل امکان اجرا و استفاده از آن برای برخی از صنایع و کاربردها پیشنهاد نمی شود. از جمله معایب مهم جوش منقطع نیز می توان موارد زیر را نام برد:
♦ امکان اجرا و استفاده از این تکنیک برای جوش فلزاتی که ضخامت بالا دارند، مناسب نیست.
♦ مقاومت کمی در مقایسه با سایر تکنیک های جوش کاری دارد.
مقایسه جوش منقطع و پیوسته
در دنیای جوشکاری تشخیص این دونوع مهم است، زیرا هر دو جوش دارای خواص مقاومت متفاوت هستند و برای اهداف مختلف استفاده می شوند. انتخاب روش مناسب جوشکاری می تواند به معنای تفاوت بین اتصال جوش خورده و جوشکاری بادوام طولانی باشد. هر دو روش برای ذوب و اتصال فلز از اعمال حرارت استفاده می کنند که این حرارت باعث انقباض و انبساط فلز و همچنین تغییر خواص فلز می شود. به دلیل اینکه میزان اعمال حرارت در جوش منقطع کمتر از جوش پیوسته است، در نتیجه جوش منقطع نسبت به جوش پیوسته تأثیر کمتری بر خواص شیمیایی و مکانیکی فلز دارد.
اولین و اصلی ترین فرق جوش منقطع با پیوسته در فاصله جوش است یعنی اینکه در جوش پیوسته بدون وقفه و سرتاسری قطعه کار را جوش دهیم اما جوش منقطع به این شکل نیست و کاربر با فاصله های مشخص به دو صورت زنجیره ای و شطرنجی کار جوشکاری را انجام می دهد. دیگر تفاوت این دو روش جوشکاری در کاربرد آنها است که هر کدام با توجه به ماهیتی که دارند متفاومت با هم هستند برای مثال از جوش منقطع نمی توان در جوشکاری لوله ها استفاده کرد. سرعت کار و کاهش هزینه نیز تفاوت مهم دیگر است بدین صورت که در جوش منقطع سرعت کار بسیار بیشتر از جوشکاری پیوسته است و با توجه به حجم جوش هزینه های آن نیز کاهش می یاید اما مقاومت در جوشکاری پیوسته با توجه به اینکه سرتاسر قطعه کار جوش میخورد به نسبت جوشکاری منقطع بیشتر است.
جوش منقطع به صورت مقطعی است. این شامل یک جوش بخیه، فاصله مشخص و سپس تکرار دوباره یک جوش بخیه دیگر می باشد؛ در حالی که جوش پیوسته یک رشته متوالی جوشکاری در یک راستا ایجاد می کند. از هر دو روش می توان برای جوشکاری گوشه ها و قسمت های مسطح استفاده کرد. به دلیل وجود فواصل متصل نشده در جوش منقطع و همچنین سطح متوالی جوشکاری شده در جوش پیوسته، مقاومت جوش منقطع در مقایسه با جوش پیوسته کمتر است و می توان با جوش پیوسته یک اتصال بادوام ایجاد کرد که اغلب در جوشکاری لوله ها مشاهده می شود.
همچنین وجود فواصل جوش نخورده در جوش منقطع به این معنی است که از فلز پرکننده کمتری استفاده شده که باعث می شود نسبت به جوش پیوسته هزینه کمتری مصرف کند و در مدت زمان کمتری نسبت به جوشکاری پیوسته انجام می شود. بنابراین جوشکاری منقطع به طور معمول گزینه پیش فرض اکثر برنامه ها می باشد زیرا کجی و شکستگی را به حداقل میرساند، اما زمان هایی وجود دارد که جوشکاری پیوسته نتیجه بهتری دارد.
دستگاه جوشکاری مناسب جوشکاری منقطع
اگر قصد انجام طولانی مدت جوشکاری منقطع را دارید ، با توجه به اینکه دستگاه های تک فاز MMA ، گزینه ی مناسبی برای اینکار نیستند و فشار وارده از این نوع جوشکاری برای این دستگاه ها سنگین می باشد و اگر امکان استفاده از برق سه فاز را ندارید، پیشنهاد ما به شما استفاده از یکی از دستگاه های زیر می باشد:
♦ دستگاه mig/mag 200
♦ دستگاه mig/mag 250
♦ دستگاه mig 200 (fcaw)
جمع بندی
جوش منقطع جوشی است که در سرتاسر اتصال پیوسته نباشد. این جوش ها به جای یک رشته متوالی از بست های جوش خورده و فواصل جوش نخورده تشکیل شده اند. اندازه این فواصل از مرکز یک جوش تا مرکز جوش بعدی بوده و گام نام دارند، همچنین جوش های منقطع شامل دو مدل جوش منقطع زنجیره ای و جوش منقطع شطرنجی می شوند. در جوش های منقطع زنجیره ای قسمت های جوش خورده در دو طرف اتصال رو به روی هم قرار می گیرند؛ در حالی که در جوش منقطع شطرنجی قسمت های جوش خورده در مقابل یکدیگر نیستند.
جوش های منقطع نسبت به جوش های پیوسته مقاومت، وزن و هزینه کمتری داشته و از انباره حرارتی کمتری استفاده می کنند، همچنین باعث کاهش شکستگی و کج شکلی خواهد شد. در مواقعی که مقاومت و دوام درز جوش خورده مد نظر نباشد میتوان از جوش های منقطع استفاده کرد؛ ولی باید بدانید برای اتصال لوله های تحت فشار جوش منقطع گزینه مناسبی نمی باشد.